Bác sĩ Olivier Hartung: Chào bạn, chào độc giả VnExpress.net
Tôi xin chia sẻ một chút về cấu tạo của tĩnh mạch. Bình thường, trong lòng tĩnh mạch chi dưới ở dưới nếp bẹn có các van tĩnh mạch, phân bố theo chiều dài của tĩnh mạch. Các van này được cấu tạo bởi 2 lá van giống như túi hoặc tổ chim, nằm trong lòng tĩnh mạch, với mặt lõm hướng lên trên. Hai lá van này có một phần dính vào thành tĩnh mạch, phần còn lại tự do trong lòng tĩnh mạch (hình dưới đây).
Cơ chế hoạt động bình thường của van. Từ trái sang phải: (1) van tĩnh mạch, (2) van mở ra cho dòng máu đi lên trên, (3) sau đó van đóng lại ngăn không cho dòng máu chảy ngược xuống dưới. Ảnh: Ngọc Thể.
Khi chúng ta đứng thẳng, máu trong tĩnh mạch phải thắng trọng lực để chảy về tim. Để làm được điều này, các cơ ở chân phải ép các tĩnh mạch sâu ở chân và bàn chân. Các các van trong các tĩnh mạch sẽ giúp máu chảy theo một chiều lên tim. Khi cơ ở chân co, các van trong tĩnh mạch sẽ mở ra. Khi cơ ở chân thả lỏng, các van sẽ đóng lại. Điều đó giúp máu không đi ngược trở lại chân. Toàn bộ tiến trình đem máu trở về tim gọi là bơm tĩnh mạch. Với phương thức hoạt động như thế, các van tạo nên hệ thống dòng chảy một chiều trong tĩnh mạch.
Khi chúng ta đi các cơ chân co lại, bơm tĩnh mạch hoạt động tốt. Nhưng khi ngồi hay đứng, nhất là một thời gian lâu, máu trong các tĩnh mạch chân sẽ ứ lại và làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch. Các tĩnh mạch sâu và xuyên có khả năng chịu được việc tăng áp lực một thời gian. Tuy nhiên, ở những người có yếu tố nguy cơ, tĩnh mạch nông sẽ bị kéo căng ra nếu bạn ở tư thế đứng hay ngồi lâu. Việc kéo căng này đôi khi làm yếu thành tĩnh mạch và làm tổn thương các van. Khi đó, bệnh giãn tĩnh mạch sẽ xuất hiện (như hình dưới đây).
Khi tĩnh mạch giãn hay các van bị hư hại. Từ trái sang phải: (1) tĩnh mạch bị giãn to, (2) khi hai van mở ra máu vẫn đi về phía trên được, (3) van đóng lại không kín, do đó máu chảy ngược xuống dưới xuyên qua chỗ hở của hai lá van, tạo nên dòng chảy ngược. Ảnh: Ngọc Thể.
Bệnh giãn tĩnh mạch được gây nên bởi sự hư hại của các van trong lòng tĩnh mạch, làm cho máu chảy theo một chiều trái ngược với thông thường. Thay vì được bơm từ bàn chân lên tim, máu sẽ đi theo chiều ngược lại làm tăng áp lực trong lòng tĩnh mạch đồng thời kéo giãn thành tĩnh mạch. Thêm vào đó khi các tĩnh mạch giãn, sẽ kéo các van và làm cho tình trạng hở các van thêm nặng thêm, làm cho dòng chảy ngược nặng thêm. Hậu quả là làm tăng áp lực trong tĩnh mạch, gây nên tình trạng viêm tĩnh mạch, giãn các tĩnh mạch kèm theo các biến chứng khác.
Cách điều trị suy tĩnh mạch mạn tính:
Suy tĩnh mạch là một bệnh lý mạn tính do đó không thể tự khỏi. Ngoài việc mang vớ y khoa áp lực và uống thuốc trợ tĩnh mạch, người bệnh cần hạn chế những yếu tố có thể làm nặng hơn tình trạng suy tĩnh mạch ví dụ như tránh đứng lâu, tránh ngồi lâu, tránh tiếp xúc nhiệt, không tắm nước nóng, tránh táo bón, không mặc quần bó sát, không đi giày cao gót, hạn chế những môn thể thao có nâng nặng, đứng lâu.
Bệnh nhân cần tăng cường những yếu tố có lợi cho tĩnh mạch ví dụ như nằm gác chân lên gối mềm cao từ 15 đến 20 cm so với giường, nằm gác chân cao khoảng 15 phút 3-4 lần/ ngày, luyện tập những môn thể thao có động tác di động cổ chân nhiều và co các cơ cẳng chân và cơ đùi như đi bộ nhanh, bơi lội, đi xe đạp...
Đối với trường hợp giãn tĩnh mạch nặng, thầy thuốc sẽ kê toa một loại vớ ép. Nếu những cách điều trị trên không làm giảm giãn tĩnh mạch, phẫu thuật hay điều trị xâm lấn tối thiểu là các bước điều trị tiếp theo. Có nhiều phương pháp để loại bỏ dòng chảy ngược ở các tĩnh mạch nông như chích xơ, phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch, loại bỏ tĩnh mạch hiển qua ngã nội mạch đốt bằng sóng cao tần, đốt laser nội mạch. Các phẫu này đã chứng minh tính hiệu quả và an toàn, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét